projekty pl

Konserwacja obrazu Śmierć św. Józefa z XVII wiecznego Barokowego Klasztoru Franciszkańskiego w Głogówku

Tytuł projektu: Konserwacja obrazu „Śmierć św. Józefa”

Zabudowania klasztorne (franciszkańskie) barokowe, wiek XVII, murowane, otynkowane. Złożone są z czterech skrzydeł zgrupowanych wokół dziedzińca. Na korytarzach eksponowane są zabytki (obrazy i rzeźby) zachowane pomimo 135 letniej nieobecności franciszkanów po kasacie w 1810 roku. Niektóre odzyskiwane są w obecnych czasach, niestety w tragicznym stanie zachowania.

I. Obraz „Śmierć św. Józefa” należy do zespołu barokowych obiektów malarskich z klasztoru Franciszkanów Konwentualnych w Głogówku, których bardzo zły stan zachowania wymaga podjęcia pełnego zakresu działań konserwatorskich pozwalających na powstrzymanie postępującego procesu zniszczeń obrazu. Obraz powstał w czasie rozkwitu kultu św. Józefa ok. połowy XVIII wieku. Zabiegi konserwacji technicznej usuną przyczyny i skutki zniszczeń, zapewnią przywrócenie parametrów wytrzymałościowych obiektu ( wzmocnienie i stabilizacja podobrazia zabiegiem dublowania). Konieczne protezy W miejscu dużych ubytków i rozerwań płóciennego podobrazia konieczne jest wstawienie jego protez i założenie kitów na znacznych powierzchniach. Ważnym zadaniem jest oczyszczenie warstwy malarskiej z wtórnych nawarstwień – brudu, ciemnych werniksów, przemalowań. Zabiegi konserwacji estetycznej ( punktowanie i scalenie warstwy malarskiej, werniksowanie ) przywrócą pełnię walorów estetyczno artystycznych obrazu i pozwoli na jego właściwą ekspozycję.

II. POSTĘPOWANIE KONSERWATORSKIE

  1. Wstępne oczyszczenie lica i odwrocie z kurzu i brudu.
  2. Zdjęcie płótna z krosna malarskiego.
  3. Wykonanie nowego krosna malarskiego i jego profilaktyczne zabezpieczenie przed niszczącymi czynnikami biologicznymi.
  4. Przeprowadzenie dokładnych badań celem pełnego rozpoznania obiektu, ustalenia ewentualnych przemalowań i zakresu ich występowania.
  5. Oczyszczenie warstwy malarskiej z brudu i starych, pociemniałych werniksów przy użyciu terpentyny i jej niskoprocentowymi roztworami z alkoholem lub węglowodorem nasyconym. Odczynnik używany na niewielkiej powierzchni jest neutralizowany terpentyną.
  6. Usunięcie ewentualnych wtórnych nawarstwień warstwy malarskiej metodą i środkami wybranymi na podstawie przeprowadzonych prób zapewniających bezpieczeństwo oryginału i skuteczność działania. Wstępnie zakłada się stosowanie metody chemiczno – mechanicznej.
  7. Przygotowanie obrazu do zabiegu dublowania: usuniecie bibuły japońskiej z odwrocia, ułożenie nitek rozrywów i ubytków, wyrównanie brzegów płótna. Wstawienie protez płótna w miejscach ubytków podobrazia z dostosowaniem odpowiedniego splotu.
  8. Wykonanie zabiegu dublowania nowym nośnikiem z masą termoplastyczną , celem wzmocnienia osłabionego podobrazia płóciennego, konsolidacji warstwy malarskiej i zaprawy z podobraziem przy jednoczesnej stabilizacji wszystkich warstw obrazu.
  9. Usunięcie nadmiaru masy dublażowej z lica obrazu.
  10. Doczyszczenie warstwy malarskiej w miejscach pierwotnie łuszczącej się i kruszącej warstwy malarskiej.
  11. Zabezpieczenie werniksem retuszerskim powierzchni warstw malarskiej wokół ubytków zaprawy.
  12. Założenie kitów termoplastycznych w miejscach ubytków zaprawy i opracowanie ich powierzchni celem uzyskania faktury odpowiadającej fakturze otoczenia.
  13. Napięcie obrazu na krosno malarskie.
  14. Położenie werniksu retuszerskiego.
  15. Scalenie kolorystyczne przez punktowanie warstwy malarskiej przy użyciu tradycyjnej techniki olejnej / zastosowanie farb firmy Talens odsączanych z nadmiaru spoiwa na bibule filtracyjnej.
  16. Po odpowiednim okresie umożliwiający całkowite wyschnięcie punktowania scalającego nastąpi założenie werniksu końcowego. Werniks damarowy o dobranym stopniu połysku.
  17. Opracowanie dokumentacji konserwatorskiej.

Finansowanie

Koszt całkowity I etapu – 28.380,53 zł
z czego:

  • z programu grantowego Fundacji GÓRAŻDŻE „Aktywni w Regionie” – 15 000,00 zł
  • ze środków Fundacji Brat Słońce – 7 181,92 zł
  • oraz z ofiar wiernych – 6 198,61 zł

Prace odebrała komisja konserwatorska 21.12.2015 r.