projekty pl
Konserwacja obrazu Śmierć św. Józefa z XVII wiecznego Barokowego Klasztoru Franciszkańskiego w Głogówku

Tytuł projektu: Konserwacja obrazu „Śmierć św. Józefa”
Zabudowania klasztorne (franciszkańskie) barokowe, wiek XVII, murowane, otynkowane. Złożone są z czterech skrzydeł zgrupowanych wokół dziedzińca. Na korytarzach eksponowane są zabytki (obrazy i rzeźby) zachowane pomimo 135 letniej nieobecności franciszkanów po kasacie w 1810 roku. Niektóre odzyskiwane są w obecnych czasach, niestety w tragicznym stanie zachowania.
I. Obraz „Śmierć św. Józefa” należy do zespołu barokowych obiektów malarskich z klasztoru Franciszkanów Konwentualnych w Głogówku, których bardzo zły stan zachowania wymaga podjęcia pełnego zakresu działań konserwatorskich pozwalających na powstrzymanie postępującego procesu zniszczeń obrazu. Obraz powstał w czasie rozkwitu kultu św. Józefa ok. połowy XVIII wieku. Zabiegi konserwacji technicznej usuną przyczyny i skutki zniszczeń, zapewnią przywrócenie parametrów wytrzymałościowych obiektu ( wzmocnienie i stabilizacja podobrazia zabiegiem dublowania). Konieczne protezy W miejscu dużych ubytków i rozerwań płóciennego podobrazia konieczne jest wstawienie jego protez i założenie kitów na znacznych powierzchniach. Ważnym zadaniem jest oczyszczenie warstwy malarskiej z wtórnych nawarstwień – brudu, ciemnych werniksów, przemalowań. Zabiegi konserwacji estetycznej ( punktowanie i scalenie warstwy malarskiej, werniksowanie ) przywrócą pełnię walorów estetyczno artystycznych obrazu i pozwoli na jego właściwą ekspozycję.
II. POSTĘPOWANIE KONSERWATORSKIE
- Wstępne oczyszczenie lica i odwrocie z kurzu i brudu.
- Zdjęcie płótna z krosna malarskiego.
- Wykonanie nowego krosna malarskiego i jego profilaktyczne zabezpieczenie przed niszczącymi czynnikami biologicznymi.
- Przeprowadzenie dokładnych badań celem pełnego rozpoznania obiektu, ustalenia ewentualnych przemalowań i zakresu ich występowania.
- Oczyszczenie warstwy malarskiej z brudu i starych, pociemniałych werniksów przy użyciu terpentyny i jej niskoprocentowymi roztworami z alkoholem lub węglowodorem nasyconym. Odczynnik używany na niewielkiej powierzchni jest neutralizowany terpentyną.
- Usunięcie ewentualnych wtórnych nawarstwień warstwy malarskiej metodą i środkami wybranymi na podstawie przeprowadzonych prób zapewniających bezpieczeństwo oryginału i skuteczność działania. Wstępnie zakłada się stosowanie metody chemiczno – mechanicznej.
- Przygotowanie obrazu do zabiegu dublowania: usuniecie bibuły japońskiej z odwrocia, ułożenie nitek rozrywów i ubytków, wyrównanie brzegów płótna. Wstawienie protez płótna w miejscach ubytków podobrazia z dostosowaniem odpowiedniego splotu.
- Wykonanie zabiegu dublowania nowym nośnikiem z masą termoplastyczną , celem wzmocnienia osłabionego podobrazia płóciennego, konsolidacji warstwy malarskiej i zaprawy z podobraziem przy jednoczesnej stabilizacji wszystkich warstw obrazu.
- Usunięcie nadmiaru masy dublażowej z lica obrazu.
- Doczyszczenie warstwy malarskiej w miejscach pierwotnie łuszczącej się i kruszącej warstwy malarskiej.
- Zabezpieczenie werniksem retuszerskim powierzchni warstw malarskiej wokół ubytków zaprawy.
- Założenie kitów termoplastycznych w miejscach ubytków zaprawy i opracowanie ich powierzchni celem uzyskania faktury odpowiadającej fakturze otoczenia.
- Napięcie obrazu na krosno malarskie.
- Położenie werniksu retuszerskiego.
- Scalenie kolorystyczne przez punktowanie warstwy malarskiej przy użyciu tradycyjnej techniki olejnej / zastosowanie farb firmy Talens odsączanych z nadmiaru spoiwa na bibule filtracyjnej.
- Po odpowiednim okresie umożliwiający całkowite wyschnięcie punktowania scalającego nastąpi założenie werniksu końcowego. Werniks damarowy o dobranym stopniu połysku.
- Opracowanie dokumentacji konserwatorskiej.
Finansowanie
Koszt całkowity I etapu – 28.380,53 zł
z czego:
- z programu grantowego Fundacji GÓRAŻDŻE „Aktywni w Regionie” – 15 000,00 zł
- ze środków Fundacji Brat Słońce – 7 181,92 zł
- oraz z ofiar wiernych – 6 198,61 zł
Prace odebrała komisja konserwatorska 21.12.2015 r.